เรื่องราวความเชื่อและความเคารพบูชาต้นไทรอายุกว่าพันปี นับว่าเป็นต้นไทรที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทยและใหญ่ที่สุดในโลกก็ว่าได้เกิดขึ้นที่จ.แพร่เมื่อวันที่ 21 พฤศจิกายน 2563 ผู้สื่อข่าวได้รับแจ้งจากนักท่องเที่ยวและพุทธศาสนิกชนที่ได้เข้าไปทำบุญที่วัดพระธาตุไฮสร้อย เลขที่ 30 หมู่ 5 ต.ปากกาง อ.ลอง จ.แพร่ เกิดความประหลาดใจพบต้นไทร หรือ ต้นไฮ ตามชื่อของคนล้านนา เป็นต้นไทรที่ขนาดใหญ่มาก ที่มีอายุมากกว่าพันปี และมีความศักดิ์สิทธิ์อีกด้วย ขอให้ผู้สื่อข่าวติดตามสอบถามข้อเท็จจริงได้
ต่อมา ผู้สื่อข่าวจึงเดินไปยังวัดพระธาตุไฮสร้อย ไปตามเส้นทางถนนเด่นชัย-ลำปาง เข้าบริเวณทางตรงข้ามกับ จุดตรวจทุ่งแล้ง เข้าไปอีก ประมาณ 5 กิโลเมตร ก็พบวัดพระธาตุไฮสร้อย พบกับ พระครูพิศาลอรรถกิจ เจ้าอาวาสวัดพระธาตุไฮสร้อย เจริญพรกับผู้สื่อข่าวว่า หนาวนี้ไม่รู้จะไปที่ไหนดีญาติโยมสาธุชนทั้งหลายได้เดินทางขึ้นมาทางภาคเหนือ ถ้ามีโอกาส แวะมานมัสการไหว้พระธาตุพันปี และมาขอพรกับแม่ย่าไทรทอง และปิดทองหลวงพ่อพระเจ้าทันใจชัยยะสิทธิโชค เนื่องในงานประเพณีนมัสการพระธาตุไฮสร้อย ในวันที่ 28 -29 ธันวาคม 2563 เพื่อเป็นสิริมงคลกับญาติโยมและขอพร หลวงพ่อพระเจ้าไฮสร้อย หลวงพ่อพระนอน ซึ่งเป็นพระพุทธรูปเก่าแก่ และให้ทานอาหารปลาแม่น้ำยม หน้าพระอุโบสถวัดพระธาตุไฮสร้อยแห่งนี้
พระครูพิศาลอรรถกิจ เจ้าอาวาสวัดพระธาตุไฮสร้อย เจริญพร เล่าประวัติความเป็นมาของต้นไทรยักษ์ ต้นไทรทอง หรือต้นไฮและความเป็นมาของวัดพระธาตุไฮสร้อยว่า ต้นไทรทองของวัดพระธาตุไฮสร้อยต้นนี้มีอายุไม่ต่ำ 1 พัน กว่าปี ใช้ผู้คนโอบล้อมถึง 25 คนโอบ รัศมีจากโคนต้น ออกมาถึงร่มเงา ประมาณด้านละ ประมาณ 35 เมตร ความสูงน่าจะอยู่ในราว 20 เมตรขึ้นไป
เป็นต้นไม้ที่มาตามนามชื่อของวัดดังจะเห็นได้ชัดที่พบจากในจารึกท้ายคัมภีร์ใบลาน(คำสอน)ของวัดพระธาตุไฮสร้อยพบว่ามักเรียกชื่อวัดหลากหลายตามสภาพแวดล้อมที่ตั้งกับวัดพระธาตุไฮสร้อยกิ่งย้อยดอนแท่น”วัดพระธาตุไฮสร้อยดอนแท่นริมยม”หรือ”วัดพระธาตุไฮสร้อยดอนแท่นวังต๊ะครัว”ตามพุทธทำนาย (บางตำนานว่าพระเจ้าอโศกราชทรงทำนาย)ของวัดพระธาตุไฮสร้อยก็เชื่อมโยงกับต้นไทรว่า”เมื่อใดต้นไทรย้อยกิ่งก้านถึงพื้นดินเมื่อไหร่ เมื่อนั้นวัดพระธาตุแห่งนี้จะมีผู้คนมาอุปถัมภ์ให้เจริญรุ่งเรืองอีกครั้ง”
โดยเฉพาะพุทธศาสนิกชนที่ได้มีโอกาสมานมัสการวัดพระธาตุไฮสร้อยแห่งนี้ และได้มาอธิษฐานกับต้นไทรทองของวัดนี้ก็มักจะประสบผลสำเร็จ โดยเฉพาะอย่างยิ่งผู้ใดที่ยังไม่มีบุตรถ้าอยากได้บุตรถ้ามาอธิษฐานที่โคนต้นไทรทองแห่งนี้ก็มักจะได้บุตรเป็นผู้หญิงเป็นส่วนมากแทบทุกครั้งเรื่อยไปจะเห็นว่าต้นไทรมีกิ่งก้านแผ่ขยายเป็นร่มกว้างมีความร่มรื่นถ้าได้เข้าไปอยู่ใต้ต้นไทรบรรยากาศบอกไม่ถูกต้องมาสัมผัสด้วยตนเองแล้วจะรู้ว่าบรรยากาศอย่างนี้ยากนักจะได้สัมผัส
เจ้าอาวาสวัดพระธาตุไฮสร้อย เจริญพรกับผู้สื่อข่าวอีกว่า วัดพระธาตุไฮสร้อยนับว่าแปลกมาก อุโบสถ พระธาตุ และวิหาร หันหลังชนกัน ที่วัดมีทั้งอุโบสถ และวิหาร และในบริเวณวัดยังมีพระเก่าแก่ พระนอน พระสามพี่น้อง มีต้นโพธิ์ ต้นตาล ต้นลาน เป็นต้นไม้ใหญ่ บริเวณโดยรอบของวัดมีเนื้อที่ ประมาณ 8 ไร่กว่า มีอิฐโบราณ เป็นหลักฐานว่าวัดนี้กับพระธาตุมีอายุกว่าพันปี ต้นไทร หรือ ต้นไฮ ต้นนี้ ไม่มีการรถน้ำ ปีหนึ่งเพียงครั้งเดียวในวันสงกรานต์เท่านั้น พบว่าต้นไทรทอง มีกิ่งก้านสาขาใบเขียวชะอุ่มตลอดปี จึงอยากชวนพุทธศาสนิกชนเข้ามานมัสการและเยี่ยมชมวัดพระธาตุไฮสร้อยได้
