เมื่อเวลา 16.00 น. วันที่ 7 ม.ค.65 ที่ วัดสูงเม่น อ.สูงเม่น จ.แพร่ พระครูปัญญาสารนิวิจ เจ้าอาวาสวัดสูงเม่น ประธานฝ่ายสงฆ์ พร้อมด้วยพระมหาสิทธิชัย ชยสิทธิ ผู้อำนวยการสำนักวิชาการ มจร. วิทยาเขตแพร่ นายสมหวัง พ่วงบางโพ ผวจ.แพร่ ประธานการฝ่ายฆราวาส สิบเอกหญิงกรวรรณ สุ่มมาตย์ วัฒนธรรมจังหวัดแพร่ และนายอนันต์ สีแดง ผอ.การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานแพร่ ร่วมกันแถลงข่าวการเตรียมจัดงานประเพณีตากธัมม์ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า ประจำปี 2565 เป็นประเพณีแห่งเดียวในโลก ระหว่างวันที่ 15-17 มกราคม 2565 เพื่อเจริญรอยตาม “ครูบากัญจนอรัญวาสีมหาเถร” ปฐมสังฆครูบาแห่งล้านนาไทย อดีตเจ้าอาวาสวัดสูงเม่น
นายสมหวังฯ กล่าวว่า งานประเพณี ตากธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า เป็นหนึ่งในกิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยว “รวมพลคนปีขาล” จัดขึ้นด้วยความเคารพ ศรัทธาและเลื่อมใสครูบากัญจนอรัญญวาสี หรือครูบามหาเถร ต๋นบุญ แห่งล้านนาผู้มีสติปัญญาอันเฉียบแหลม ท่านมีความเชี่ยวชาญด้านอักษรบาลีแตกฉานในพระธรรมวินัยและได้สะสมรวบรวมคัมภีร์ใบลานมาไว้ที่ หอพระไตรปิฎกวัดสูงเม่น กว่า 8,845 ผูก นับเป็นใบลานได้ 85,000 ใบลาน ซึ่งวัดสูงเม่นมีระบบจัดเก็บรวบรวมคัมภีร์ใบลาน ให้เป็นแหล่งความรู้พระธรรมวินัย วรรณกรรม ตำรายา และอื่นๆ ทั้งหมด 21 หมวด และดูแลรักษา คัมภีร์ใบลาน ด้วยการนำคัมภีร์ใบลานมาตากไล่ความชื้น โดยประกอบพิธีในช่วง วันขึ้น 13 – 15 ค่ำ เดือน 4 เหนือ หรือ เดือน 2 ใต้ ประกอบกับช่วงเวลาดังกล่าวเป็นช่วงฤดูกาล เก็บเกี่ยวซึ่งชาวเหนือจะนิยมนำข้าวใหม่มาถวายพระ เรียกว่า “ตานข้าวใหม่” รวมถึงการนำฟืนมาถวายให้กับพระเณร ไว้ใช้จุดเพื่อบรรเทาความหนาวเย็นในช่วงฤดูหนาว จึงเป็นมูลเหตุของงานประเพณี “ตากธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า” นั่นเอง
สำหรับงานประเพณีดังตากธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า ประจำปี 2565 กำหนดจัดขึ้นในวันที่ 15-17 มกราคม 2565 ประกอบด้วยกิจกรรมที่น่าสนใจ ได้แก่
วันที่ 15 มกราคม 2565 ชมขบวนแห่ตากธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า พิธีอัญเชิญคัมภีร์ใบลาน ชุดหลักธรรมปฐมฤกษ์ 65 คัมภีร์จากหอนิพพานมาสู่ลานธรรมเจดีย์หลวงปู่ครูบามหาเถร การประกวดทางศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่น การห่อคัมภีร์หม้อห้อมทันใจ
วันที่ 16 มกราคม 2565 ชมศิลปะการแสดงของชาวลานธัมม์ และการแสดงมินิ เสียง สี เสียง ตำนานปอยเสือลากสู่ปูชนียบุคคลต๋นบุญครูบามหาเถรปฐมสังฆทานครูบาแห่งล้านนาไทย การเสวนาเรื่องเสือ และความเชื่อที่ปรากฏในคัมภีร์ใบลาน และพิธีแห่ข้าวใหม่และหิงไฟพระเจ้าบูชาธัมม์ ชมการแปรรูปผลิตภัณฑ์ข้าวใหม่แบบวิถีลานธัมม์
วันที่ 17 มกราคม 2565 ร่วมพิธีหิงไฟพระเจ้า เชิญร่วมจัดทำถวายเป็นรัตนบูชาตามรอยหลวงปู่ครูบามหาเถร พิธีสืบชะตาหลวง 5,000 พระวัสสา ถวายตุงเงิน ตุงทอง บำรุงเมืองคัมภีร์ธัมม์โบราณและพิธีอัญเชิญคำภีร์ชุดปฐมฤกษ์ที่ตากแล้ว มาประดิษฐานขึ้นสู่หอพระไตรปิฎกอักขระภาษาล้านนา (หอฟ้า) การจัดนิทรรศการเมืองคัมภีร์ธัมม์โบราณ นอกจากนั้นภายในงานจัดให้มีกาดวิถีธัมม์ วิถีไทย จำหน่ายผลิตภัณฑ์ของชุมชนคุณธรรมจังหวัดแพร่ทั้ง 3 วัน
จึงเชิญชวนนักท่องเที่ยวทั้งใน จ.แพร่ และทั่วประเทศ มาเที่ยวชมงานประเพณีตากธัมม์ ตานข้าวใหม่ หิงไฟพระเจ้า ประจำปี 2565 เป็นประเพณีแห่งเดียวในโลก เป็นประเพณีโบราณที่มีลักษณะพิเศษเฉพาะ มีอายุไม่ต่ำกว่า 200 ปี ที่ไม่ค่อยปรากฏให้เห็นมากนักในสังคมไทย หรือแทบไม่ปรากฏในท้องถิ่นอื่นๆ นอกจากภาคเหนือของประเทศไทย และอาจจะมีเพียงหนึ่งเดียว คือ ที่วัดสูงเม่น จ.แพร่ เท่านั้น
