เมื่อเวลา 16.00 น. วันที่ 12 กรกฎาคม 2565 นายสมหวัง พ่วงบางโพ ผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ พระโกศัยเจติยารักษ์ เจ้าอาวาสวัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง รองเจ้าคณะจังหวัดแพร่ พร้อมด้วย นายประสพ เรียงเงิน หัวหน้าผู้ตรวจราชการกระทรวงวัฒนธรรม สิบเอกหญิงกรวรรณ สุ่มมาตย์ วัฒนธรรมจังหวัดแพร่ นายอนันต์ สีแดง ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานแพร่ ร่วมแถลงข่าวการจัดงานมหกรรมวัฒนธรรมแห่งชาติ วิถีถิ่น วิถีไทย เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และงานสมโภชองค์พระธาตุช่อแฮ 16 ปี พระอารามหลวง “ม่วนอ๊ก ม่วนใจ๋ เที่ยวไทย เมืองเหนือ งามเหลือชาติพันธุ์ นมัสการพระธาตุช่อแฮ” พร้อมด้วยหน่วยงานภาคีเครือข่าย ด้านวัฒนธรรม 17 จังหวัดภาคเหนือ หัวหน้าส่วนราชการจังหวัดแพร่ และสื่อมวลชน
นายสมหวัง พ่วงบางโพ ผู้ว่าราชการจังหวัดแพร่ กล่าวว่า กระทรวงวัฒนธรรม (วธ.) ร่วมกับจังหวัดแพร่ วัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานแพร่ พร้อมด้วยหน่วยงานภาคีเครือข่ายทางวัฒนธรรม 17 จังหวัดภาคเหนือ กำหนดจัดงานมหกรรมวัฒนธรรมแห่งชาติ วิถีถิ่น วิถีไทย เฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว และงานสมโภชพระบรมธาตุช่อแฮ 16 ปี พระอารามหลวง “ม่วนอ๊ก ม่วนใจ๋ เที่ยวไทยเมืองเหนือ งามเหลือชาติพันธุ์ นมัสการพระธาตุช่อแฮ” ระหว่างวันที่ 24-26 กรกฎาคม 2565 ณ วัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง จังหวัดแพร่ เพื่อร่วมเฉลิมฉลองการสมโภชพระธาตุช่อแฮ เชิญชวนมาร่วมสวดมนต์ปฏิบัติธรรมเพื่อถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว แล้วยังได้ชมความงดงามของศิลปวัฒนธรรมจาก 17 จังหวัดภาคเหนือ วิถีชีวิตและสาธิตภูมิปัญญาของกลุ่มชาติพันธุ์ภาคเหนือ และชมสุดยอดช่างฝีมือ ศิลปินแขนงต่างๆ นอกจากนี้ยังเป็นการจัดกิจกรรมส่งเสริมแนวคิด “รวมพลคนปีขาล” เพื่อชักชวนให้คนปีขาลได้เข้ามาสักการะ บูชาองค์พระธาตุช่อแฮ พระธาตุประจำปีเกิดของผู้ที่เกิดปีขาล ร่วมทำบุญบูรณะ ปฏิสังขรณ์ องค์พระธาตุช่อแฮ กระตุ้นการท่องเที่ยวจังหวัดแพร่ ตลอดทั้งปี
นายประสพ เรียงเงิน หัวหน้าผู้ตรวจราชการกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า การจัดงานดังกล่าวจัดขึ้นเพื่อเป็นการแสดงความจงรักภักดี และน้อมนำพระราชปณิธาน มาขับเคลื่อนในการสืบสาน รักษาและต่อยอดงานศิลปวัฒนธรรมของชาติให้คงอยู่อย่างยั่งยืน อีกทั้งเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจและฟื้นฟูการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม โดยเฉพาะการฟื้นฟูเยียวยาและสร้างขวัญกำลังใจให้กับศิลปินพื้นบ้าน ประชาชน ชุมชน เกิดการสร้างงาน สร้างรายได้ ส่งเสริม สนับสนุน ภูมิปัญญาพื้นบ้านให้มีพื้นที่ในการนำเสนอคุณค่าของงานศิลปวัฒนธรรมของไทย สร้างคุณค่าและมูลค่าเพิ่มให้กับผลิตภัณฑ์ทางวัฒนธรรม รวมทั้งเพิ่มบทบาทของหน่วยงานทางวัฒนธรรมในพื้นที่ ในการเผยแพร่ศิลปะและวัฒนธรรมของชาติและท้องถิ่น ให้เป็นที่รับรู้อย่างกว้างขวาง รวมถึงเสริมฐานรากวัฒนธรรมให้เกิดความเข้มแข็ง ยกระดับมหกรรมวัฒนธรรมท้องถิ่นให้เป็นระดับชาติ ขับเคลื่อน “Soft Power” สร้างรายได้สู่ชุมชน
พระโกศัยเจติยารักษ์ รองเจ้าคณะจ.แพร่ เจ้าอาวาสวัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง เจริญพรว่า ถึงการจัดงานพิธีสมโภชพระบรมธาตุช่อแฮ และสมโภชพระอารามหลวง ครบ 16 ปี ระหว่างวันที่ 24-28 ก.ค.65 ว่า ตามที่วัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง วัดคู่บ้านคู่เมืองของจังหวัดแพร่ เป็นพระธาตุ 1,000 ปี เป็นพระธาตุประจำปีเกิดปีขาล องค์พระธาตุ บรรจุพระเกศาธาตุ และพระบรมสารีริกธาตุส่วนพระข้อศอกซ้ายของพระพุทธเจ้า เป็นที่เคารพนับถือของประชาชนชาวไทยมาช้านาน และเป็นวัดท่องเที่ยวที่สำคัญของจ.แพร่ ในวโรกาสที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี วัดพระธาตุช่อแฮ ได้รับพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ยกฐานะขึ้นเป็นพระอารามหลวง ชั้นตรี ชนิดสามัญ ตั้งแต่ วันที่ 23 มิถุนายน พ.ศ.2549
ตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน มีการบูรณปฏิสังขรณ์องค์พระธาตุช่อแฮมาโดยตลอด และมีการบูรณะครั้งใหญ่ ในปี พ.ศ.2467 พระครูบาศรีวิชัย นักบุญแห่งลานนาไทย และมีการบูรณะครั้งใหญ่อีกครั้งหนึ่งในวันที่ 19 ธ.ค.564 โดยพระโกศัยเจติยารักษ์ เจ้าอาวาสวัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง รองเจ้าคณะ จ.แพร่ พร้อมกับนายสมหวัง พ่วงบางโพ ผู้ว่าราชการ จ.แพร่ ร่วมกับคณะสยามบวรและพุทธศาสนิกชน บูรณะองค์พระธาตุ ด้วยงบประมาณ 36 ล้าน เนื่องจากทองจังโกที่หุ้มองค์พระธาตุได้แตก กะเทาะออกมา อาจทำให้องค์พระธาตุได้รับความเสียหายได้ จึงขออนุญาตกรมศิลปากร ทำการบูรณะแล้ว เสร็จในวันที่ 20 มิ.ย.65
วัดพระธาตุช่อแฮ พระอารามหลวง จึงทำการสมโภชพระบรมธาตุช่อแฮ และสมโภชพระอารามหลวง ครบ 16 ปี ในวันที่ 24 และวันที่ 27 ก.ค.65 และวันที่ 26 ก.ค. 65 เป็นพิธีเจริญพระพุทธมนต์นวัคคหายุสมธัมม์ถวายเป็นพระราชกุศลแด่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเนื่องในโอกาสวันเฉลิมพระชนมพรรษา 28 ก.ค.65 และวันที่ 28 ก.ค.65 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดฯ พระราชทานน้ำสรงและผ้าไตรองในพิธีถวายน้ำสรงและผ้าไตรพระราชทานพระบรมธาตุช่อแฮ ครบรอบ 16 ปี พระอารามหลวง
